STANOWISKO
DOLNOŚLĄSKIEJ RADY LEKARSKIEJ
Z DNIA 10 MARCA 2011 ROKU
w sprawie pakietu ustaw zdrowotnych oraz projektu ustawy zmieniającej
ustawę o zawodach lekarza i lekarza dentysty
Dolnośląska Rada Lekarska we Wrocławiu po zapoznaniu się z treścią sprawozdań podkomisji nadzwyczajnej Komisji Zdrowia z dnia 3.02.2011r. o rządowym: projekcie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, projekcie ustawy o działalności leczniczej, projekcie ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw, projekcie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz ze sprawoz-daniem podkomisji nadzwyczajnej Komisji Zdrowia z dnia 17.02.2011r. o projekcie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wyraża następujące stanowisko:
1. w odniesieniu do projektu ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty ocenia negatywnie:
a) wprowadzenie regulacji na podstawie, której za wykonywanie zawodu lekarza i lekarza dentysty uważa się kierowanie podmiotem leczniczym,
b) likwidację stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty i zastąpienie go dwusemes-tralną praktyką odpowiednio na 5 lub 6 roku studiów,
c) skrócenie z 3 do 1 miesiąca okresu w ciągu którego, właściwa okręgowa rada lekarska winna podjąć uchwałę w sprawie przyznania bądź odmowy przyznania prawa wykony-wania zawodu lekarza lub ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza,
d) wprowadzenie modułowego systemu specjalizacji lekarskich,
e) brak opracowania, na etapie przygotowywania projektu, wskazującego jakie specjal-ności obejmuje moduł podstawowy, a jakie specjalistyczny, co ma zostać doprecyzo-wane dopiero w akcie wykonawczym.
Ponadto Dolnośląska Rada Lekarska wnosi o wprowadzenie do projektu zapisów, które
w sposób jednoznaczny uregulują zasadę, że zmieniony program danej specjalizacji, już
w trakcie odbywania jej przez lekarza nie ma do niego zastosowania, a zatem odbywa on specjalizację w oparciu o pierwotny program.
Należy także opracować zakresy materiałów do poszczególnych specjalizacji tak, by lekarz rozpoczynając specjalizację wiedział, jaki zakres wiedzy ma opanować i co będzie przedmio-tem postępowania egzaminacyjnego.
Obecnie tylko w odniesieniu do niektórych specjalności zostały ustalone zakresy materiałów. W naszej ocenie obowiązek opracowania zakresów materiałów do poszczególnych specjali-zacji winni przygotować konsultanci krajowi w porozumieniu z konsultantami wojewódzkimi.
W zmienionej ustawie proponujemy wprowadzić zapisy, które określiłyby status lekarza rezydenta po zrealizowaniu części specjalizacji, tj. jakie czynności medyczne może wykony-wać samodzielnie np. po pierwszym, drugim i kolejnych latach specjalizacji.
Jednocześnie zwracamy uwagę na brak i konieczność wprowadzenia zapisów regulujących uprawnienia lekarza, który uzyska specjalizację w ramach modułu podstawowego i nie zechce kontynuować szkolenia w ramach modułu specjalistycznego.
Mając na uwadze trudną sytuację kadrową w placówkach ochrony zdrowia, tj. brak lekarzy posiadających specjalizację, wychodząc tym samym naprzeciw potrzebom społecznym, proponujemy wprowadzić tzw. „specjalizacje łamane”, które polegałyby na tym, iż lekarz specjalizujący się 4 godziny w ciągu dnia wykonywałby świadczenia zdrowotne w placówce prowadzącej specjalizację, zaś pozostały czas świadczyłby usługi na rzecz jednostki macierzystej, w której jest zatrudniony. Wiązałoby się to z odpowiednim wydłużeniem okresu realizowanej specjalizacji.
2. w odniesieniu do projektu ustawy o działalności leczniczej ocenia negatywnie:
a) odstąpienie od wcześniejszych założeń, iż w spółkach kapitałowych, które staną się podmiotami leczniczymi, utworzonymi przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego większościowe udziały winny należeć do w/w podmiotów – (51%),
b) brak gwarancji dla pracowników przekształcanych w spółki SP ZOZ-ów, że po ich przekształceniu nadal będą im przysługiwały nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe na wyższym poziomie, niż ten wynikający z kodeksu pracy oraz dodatek stażowy,
c) wyłączenie podmiotów leczniczych, będących przedsiębiorcami, z kręgu zobowiąza-nych do przeprowadzania konkursów na stanowiska kierownicze w podmiotach leczniczych,
d) znaczne obniżenie wysokości opłaty z tytułu rejestracji w okręgowych izbach lekarskich indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich oraz grupowych praktyk lekarskich, taki poziom opłat wyłącza możliwość prawidłowego sprawowania nadzoru i kontroli nad w/w podmiotami.
W naszej opinii proponowane zmiany organizacyjne i własnościowe w sferze ochrony zdrowia, przy obecnym poziomie i zasadach finansowania usług medycznych, nie dają gwarancji zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego naszych pacjentów na odpowiednim poziomie.
3. w odniesieniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw ocenia negatywnie:
a) przyjętą definicję zdarzenia medycznego – w naszej ocenie pojęcie zdarzenia medycznego nie może pokrywać się z pojęciem błędu medycznego. Należy wprowa-dzić pojęcie zdarzenia niepożądanego zamiast zdarzenia medycznego. Pod pojęciem zdarzenia niepożądanego należy rozumieć np. uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznał pacjent w związku z upadkiem na korytarzu szpitalnym czy w związku z upadkiem
z łóżka szpitalnego. Zaproponowana w projekcie konstrukcja jest w naszej ocenie niekonstytucyjna; orzekanie o winie w tak szerokim zakresie (tj. o przyczynach śmierci pacjenta, wadliwej diagnostyce i postępowaniu lekarskim) przez 4-osobowe komisje wojewódzkie składające się z przypadkowo powołanych osób nie daje gwarancji prawidłowej oceny przypadku i nie może zamykać się w okresie 3 miesięcy; jednocześnie trzeba pamiętać, że uprawnienie do orzekania o winie lekarza za błąd
w sztuce należy do sądów lekarskich i powszechnych,
b) stosowanie przedmiotowej regulacji jedynie w odniesieniu do szpitali,
c) tryb odwoławczy od decyzji komisji wojewódzkiej do tej samej komisji wojewódzkiej, jedynie w zmienionym składzie,
d) wymagania dotyczące kwalifikacji osób, które mają wejść w skład wojewódzkiej komisji.
4. w odniesieniu do projektu ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych ocenia negatywnie:
a) wprowadzenie w/w projektem ustawy zmian w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty polegających na wprowadzeniu zapisu iż, lekarz zapisujący na recepcie lek, którego cena jest wyższa niż cena detaliczna innego leku objętego tą samą nazwą międzynarodową winien szczegółowo uzasadnić w dokumentacji medycznej pacjenta przyczyny zapisania droższego leku,
b) szeroko rozbudowane zasady odpowiedzialności lekarza wobec NFZ za np. wypisanie recepty „nieuzasadnionej udokumentowanymi względami medycznymi”, mając na uwadze, że jest to pojęcie niedookreślone.
ART.17 USTAWY O ZAWODZIE LEKARZA I LEKARZA DENTYSTY
Ponadto Dolnośląska Rada Lekarska po zapoznaniu się z projektem ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty opracowanym przez Ministerstwo Zdrowia i przekazanym do konsultacji społecznych w dniu 2.03.2011r. wyraża negatywną opinię o przyjętej w przedmiotowym projekcie konstrukcji uzyskiwania przez lekarza tzw. „umiejętności „ w określonych dziedzinach medycyny.
Ministerstwo Zdrowia stworzyło kolejny niczym nie uzasadniony tryb, niemal identyczny
z trybem odbywania i uzyskiwania przez lekarza tytułu specjalisty.
Dolnośląska Rada Lekarska nadal postuluje o wprowadzenie uproszczonego trybu uzyskiwa-nia „umiejętności”, tj. na zasadzie „mistrz i uczeń”.
Uzyskanie certyfikatu „umiejętności” winno być uzależnione od ich praktycznego nabycia wykazanego i ocenionego przez osobę, która sama ma w tym zakresie ogromne doświad-czenie. Dlatego naszym zdaniem akredytację w przedmiotowym zakresie winny nadawać towarzystwa naukowe związane z daną umiejętnością lub pokrewnymi, wspólnie z konsul-tantami krajowymi i wojewódzkimi.
Należy także wskazać w ustawie w sposób jednoznaczny czas szkolenia niezbędny do nabycia danej umiejętności oraz jednakową w całym kraju (w odniesieniu do poszczególnych umiejętności) wysokość opłat z tytułu szkolenia, egzaminu i uzyskania certyfikatu „umiejętności”.
Mając na uwadze, iż nabycie „umiejętności” wiąże się ściśle z praktyczną stroną wykonywa-nia zawodu przez lekarza niedopuszczalnym jest, aby egzamin miał jedynie charakter teoretyczny.
Egzamin powinien być składany na szczeblu wojewódzkim przed komisją złożoną
z przedstawicieli danego towarzystwa naukowego oraz właściwej okręgowej izby lekarskiej.
Pozytywnie natomiast należy ocenić wprowadzenie zapisów umożliwiających odbywanie stażu podyplomowego, specjalizacji czy uzyskiwanie umiejętności z zakresu określonych dziedzin medycyny przez lekarza lub lekarza dentystę w indywidualnej lub indywidualnej specjalistycznej praktyce lekarskiej w ramach stosunku pracy.
Opracowała: Przewodnicząca Delegatury Wrocławskiej i Przewodnicząca Komisji Kształcenia DRL lek.Krystyna Kochman.
Autor: dr n. med. Igor Chęciński, lek. Jacek Chodorski